TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KAYNAK SİTESİ

Edebiyat'a dair her şey alikaramanhoca.com 'da

Üyelik Girişi
KAHRAMAN KADINLARIMIZ
TÜRK BASINININ TARİHSEL GELİŞİMİ
EDEBİYAT KONU ANLATIM VE SORU ÇÖZÜM VİDEOLARI
TYT-AYT ÖNEMLİ HATIRLATMALAR
SINIFLARA GÖRE DERS NOTLARI
TÜRKÇE (DİL VE ANLAM BİLGİSİ)

MİLLİ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR VE TEMSİLCİLERİ

MİLLİ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİR(1920-1950)

  • Temel konu olarak “memleket sevgisini ve sorunlarını” dile getirdiler.
  • Milliyetçilik ve Türkçülük akımından etkilendiler
  • Milli kaynaklardan beslendiler, tarih ve kahramanlık temalarını işlediler.
  • Milli ve yerel unsurları, milli duyarlılıkla yansıttılar.
  • Kurtuluş Savaşı’yla ilgili konulara yer verdiler.
  • Anadolu insanının duyarlılığını, toplum sorunlarını ele aldılar.
  • Anadolu coğrafyasını coşkulu bir eda ve milli romantik bir tutumla işlediler.
  • Lirik şiir yazmakla beraber didaktik şiirlere ağırlık verdiler.
  • Halkın günlük konuşma dilini kullanıp mahalli söyleyişlere yer verdiler.
  • Hece ölçüsü ve dörtlük nazım birimini kullandılar.
  • Halk şiiri nazım biçimlerinden yararlandılar.
  • Şiirlerini Kültür Haftası, Hisar, Çınaraltı gibi dergilerde yayımladılar.
  • “Memleket edebiyat” anlayışıyla eser verdiler.
  • Bu anlayışın en önemli temsilcileri “Beş Hececiler”dir.

BU ANLAYIŞI SÜRDÜREN DİĞER ŞAİRLERİMİZ

AHMET KUTSİ TECER(1901-1967)

  • Memleket şiirleriyle tanınmıştır.
  • Anadolu folklorundan, halk edebiyatından, günlük yaşamdan yararlanmıştır.
  • “Ülkü” dergisindeki yazılarıyla milli kültüre ve “Memleket edebiyatı”na katkı sağlamıştır.
  • Batı şiiri anlayışıyla âşık tarzı şiiri birleştirmiştir.
  • “Orda Bir Köy Var Uzakta”, “Nerdesin”, “Halay Çeken Kızlar” şiirleri ünlüdür.
  • Lirik şiirlerinin yanı sıra didaktik şiirler de yazmıştır.
  • Âşık Veysel’i keşfedip edebiyat dünyasına tanıtmıştır.
  • Orta oyunu tekniğinden yararlanarak Batı’ya özenenleri eleştirdiği “Köşebaşı” ve folklor araştırması özelliği taşıyan “Koçyiğit Köroğlu” tiyatrolarını yazmıştır.

ESERLERİ:

Şiir: Şiirler

Tiyatro: Köşebaşı, Koçyiğit Köroğlu, Bir Pazar Günü, Satılık Ev

 

ARİF NİHAT ASYA(1904-1975)

  • Aruzun yanı sıra hece ölçüsü ve serbest ölçüyle de şiirler yazmıştır.
  • Halk ve divan nazım biçimlerinin yanında, modern edebiyatın nazım biçimlerini de kullanmıştır.
  • Türklüğü yücelten; yurt, millet ve bayrak sevgisini dile getiren şiirleriyle dikkat çekmiştir.
  • Kahramanlık, tarih bilinci, bayrak, vatan, din, aşk, doğa temalarını işlemiştir.
  • Adana’nın kurtuluşu üzerine yazdığı “Bayrak” şiirinden dolayı “Bayrak Şairi” olarak tanınmıştır.
  • Son şiirlerinde zaman zaman mistisizme yönelmiştir.
  • Nükteleri, hicivleri, kelime oyunları üslubunu tamamlayan önemli unsurlardır.
  • “Rubai” nazım şeklinin edebiyatımızdaki önemli isimlerindendir.

ESERLERİ:

ŞİİR: Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor, Rubaiyyatı Arif, Heykeltıraş, Kıbrıs Rubaileri, Dualar ve Aminler, Kubbei Hadra, Köprü, Aynalarda Kalan, Divançei Arif, Kökler ve Dallar, Yastığımın Rüyası

ÖZDEYİŞ: Kanatlar ve Gagalar

MAKALE: Enikli Kapı


KEMALETTİN KAMU(1901-1975)

  • “Gurbet Şairi” olarak tanınmıştır.
  • Aşk, gurbet, vatan sevgisi, ulusal kurtuluş heyecanı, Mehmetçik konularını işlemiştir.
  • Halk şiiri geleneğiyle sade, akıcı dili; lirik ve epik şiirleriyle tanınmıştır.
  • ”Bingöl Çobanları” adlı şiir edebiyatımızda pastoral şiirin en seçkin örneklerindendir.
  • “Ben gurbette değilim/Gurbet benim içimde” dizeleriyle başlayan “Gurbet” şiiri bestelenmiştir.

ORHAN ŞAİK GÖKYAY(1902-1994)

  • Şair ve araştırmacı kimliğiyle edebiyat dünyasında yer edinmiştir.
  • Önce aruz sonra hece ölçüsünü kullanmıştır.
  • Kahramanlık/koçaklama şiir tarzında milli konulara ağırlık vermiştir.
  • Şiirlerinde Köroğlu’nu anımsatan destansı bir hava sezilir.
  • En ünlü eseri “Bu Vatan Kimin” adlı şiiridir.
  • Eski metinlerle uğraşanların yanlışlarını sert bir şekilde tenkit ettiği “Destursuz Bağa Girenler” eleştiri kitabını yazmıştır.
  • Divan ve halk edebiyatı üzerine araştırmalar yapmış, Dede Korkut Hikâyelerini sadeleştirmiştir.

ESERLERİ

ŞİİR: Bu Vatan Kimin, Birkaç Şiir, Poems

ELEŞTİRİ: Destursuz Bağa Girenler

İNCELEME: Dede Korkut Hikâyeleri


ZEKİ ÖMER DEFNE(1903-1992)

  • Erzurum, Konya, Bursa, İstanbul, Isparta, Eğin, Ilgaz için yazdığı güzellemelerle tanınmıştır.
  • Halk şiiri geleneğiyle çağdaş şiiri birleştirerek kendine özgü yeni bir şiir ortaya koymuştur.
  • Destanlardan, folklordan yararlanarak yerli motiflerle süslü romantik ve lirik şiirler yazmıştır.
  • Anadolu, yurt güzellikleri, vatan, millet başta olmak üzere aşk, tabiat gibi temaları ele almıştır.

ESERLERİ

ŞİİR: Denizden Çalınmış Ülke, Sessiz Nehir, Kardelenler


ÖMER BEDRETTİN UŞAKLI(1904-1946)

  • Halk edebiyatı geleneğiyle ve hece ölçüyle yazmıştır.
  • Anadolu ve memleket sahnelerini tablo halinde eserlerine yansıttığı için “Anadolu Şairi” olarak tanınmıştır.
  • Doğa, gurbet, deniz, ölüm ve özlem temalarını işlemiştir.
  • Şiirlerinin bazıları bestelenmiştir.(Yıldızların Altında, Eğilmez Başın Gibi, Kapıldım Gidiyorum)

ESERLERİ

ŞİİR: Deniz Sarhoşları, Yayla Dumanı, Sarıkız Mermerleri, Deniz Hasreti

 

BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR(1908-1969)

  • Halk şiiri geleneğinden yararlanmıştır.
  • Şiirlerinin asıl kaynağını “Milli duygular, yurt güzellemeleri ve Atatürkçülük” oluşturmuştur.
  • “Ankaralı Âşık Ömer” mahlasıyla âşık tarzında şiirler yazmıştır.
  • Öğrencisi olduğu Faruk Nafiz Çamlıbel’le “Onuncu Yıl Marşı”nı yazmıştır.

ESERLERİ

ŞİİR: Erciyes’ten Kopan Çığ, Burada Bir Kalp Çarpıyor, Benden İçeri

TİYATRO: Çoban, Deniz Abdal, Attila, Battal Gazi Destanı

MİTHAT CEMAL KUNTAY(1885-1950)

  • Yurt ve millet sevgisi temalı lirik ve epik şiirler yazmıştır.

      “Bayrakları bayrak yapan üstündeki kandır

        Toprak eğer uğrunda ölen varsa vatandır.”

Dizeleri şiir anlayışını özetlemektedir.

  • Şiirlerinde aruzu ustaca kullanmıştır.
  • 1938’de yayımladığı “Üç İstanbul” romanıyla ün kazanmıştır. Eserde, II. Abdülhamit, II. Meşrutiyet ve Mütareke yıllarının İstanbul’unu işlemiştir.

ESERLERİ

ŞİİR: Türk’ün Şehnamesi’nden

Roman: Üç İstanbul


ŞÜKUFE NİHAL BAŞAR(1896-1973)

  • Hece ölçüsüyle milli konulu şiirler yazmıştır.
  • Toplumsal konuları romantik ve kadınsı bir üslupla şiirlerine yansıtmıştır.
  • Anadolu'yu, Anadolu insanını anlatmıştır.
  • Milli Mücadele Hareketi’ne katılmış, Sultanahmet ve Fatih mitinglerinde önemli konuşmalar yapmıştır.

ESERLERİ

ŞİİR: Yıldızlar ve Gölgeler, Hazan Rüzgârları, Yakut Kayalar, Sıla Yolları, Sabah Kuşları

ROMAN: Renksiz Istırap, Çöl Güneşi, Yalnız Düşünüyorum, Çölde Sabah Oluyor, Domaniç Dağlarının Yolcusu

HİKÂYE: Tevekkülün Cezası

GEZİ: Finlandiya

HÜSEYİN NİHAL ATSIZ(1905-1975)

  • Türkçülük düşüncesini ön plana çıkaran şair ve yazardır.
  • Türk edebiyatı, dil ve tarihi ile ilgili araştırmalar yapmıştır.
  • Coşku ve hayal gücüne dayalı şiirleriyle dikkat çekmiştir.

ESERLERİ

ŞİİR: Yolların sonu

ROMAN: Bozkurtların Ölümü, Bozkurtlar Diriliyor, Deli Kurt, Ruh Adam

İNCELEME: Edirneli Nazmi, Türk Edebiyatı Tarihi, Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nden Seçmeler

 

NECMETTİN HALİL ONAN(1902-1968)

  • İlk şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanan şair sonraları heceyi kullanmıştır.
  • Şiirlerinde bireysel ve milli duyguları işlemiştir.
  • Halk edebiyatı geleneğinden yararlanmıştır.
  • Edebiyat ve dil üzerine inceleme, kitapları yazmıştır.

ŞİİR: Çakıl Taşları, Bir Yudum Daha

ROMAN: İşleyen Yara, Kolejli Nereye

İNCELEME: İzahlı Divan Şiiri Antolojisi, Namık Kemal’in Talim-i Edebiyat Üzerine Bir Risalesi, Fuzuli’nin Leyla ve Mecnun Mesnevisinden

ALİ MÜMTAZ AROLAT(1897-1967)

  • Milli edebiyat akımının etkisinde, sade dil ve hece ölçüsüyle millet ve memleket meselelerini anlatan şiirler yazmıştır.
  • Aşk ve tabiat şiirlerinde “iç huzursuzluk, karamsarlık ve umutsuzluk” havası hâkimdir.
  • Şiirlerinde “hayal unsurları”na geniş yer vermiştir.
  • “Hayal, rüya, efsane” eksenli şiirler yazmış, sembolist unsurlardan yararlanarak dizeler arasında musiki yakalamayı amaçlamıştır. Özellikle “Bir Gemi Yelken Açtı” şiirinde bu özelliği görmek mümkündür.
  • Eskilerin “reddi mısra” dedikleri tekniği genişletip “reddi beyit” haline getirerek üç beyitten oluşan altı mısralı manzumeler yazmıştır.

ŞİİR: Bir Gemi Yelken Açtı, Hayal İkliminden Dönen Diyor ki

 

BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU(1913-1975)

  • Ressam şairdir.
  • Karacaoğlan ve Pir Sultan Abdal geleneğinden etkilenerek yazmıştır.
  • Gözlemlerinden, halkın deyişlerinden aldığı motifleri modern sanat ve resimle birleştirerek şiirlerinde içtenlikle kullanmıştır.
  • Ressamlığın verdiği etkiyle şiirlerinde görselliği ön plana çıkarmıştır.
  • Anadolu insanının yoksul hayatını anlatan sosyal içerikli şiirler yazmıştır.
  • “Karadutum, çatal karam, çingenem” dizesiyle başlayan şiiri bestelenmiştir.

ŞİİR: Karadut, Dol Karabakır Dol, Yaradana Mektuplar, Tuz, Yaşadığım Aşklar

GEZİ-DENEME: Canım Anadolu, Tezek, Deli Fişek, Resme Başlarken

 

HALİDE NUSRET ZORLUTUNA(1901-1984)

  • Cumhuriyet Dönemi’nin önemli romancılarından Emine Işınsu’nun annesi, Pınar Kür’ün teyzesidir.
  • Hece ölçüsü ve sade bir dille yazdığı şiirleriyle ün kazanmıştır.
  • Şiirlerinde yurdun çeşitli güzelliklerini, milli ve manevi değerleri dile getirmiştir.
  • İlk romanı “Küller”i 19 yaşında kaleme alan sanatçı, “Töre” ve “ Ayşe” dergilerini çıkarmıştır.
  • Halk şiiri geleneğinden yararlanmıştır.
  • Kadın duyarlılığını dile getiren şiirler yazmıştır.
  • En tanınmış eseri, milli duygularla yazdığı “Git Bahar” adlı şiiridir.
  • Öğretmenlik yıllarında öğrencileriyle edindiği tecrübelerini Benim Küçük Dostlarım ” adını verdiği kitapta anlattı.
  • 1975 yılı Birleşmiş Milletler tarafından "Kadın Yılı" ilan edildiğinde Kadının Sosyal Hayatını İnceleme ve Araştırma Derneği tarafından düzenlenen sergi ve toplantıda Halide Nusret'e "Ümmü'l Muharrirat"(Kadın Yazarların Annesi) unvanı verildi.

ESERLERİ

ŞİİR: Geceden Taşan Dertler, Yayla Türküsü, Yurdun Dört Bucağı, Ellerim Bomboş

ROMAN: Küller, Sisli Geceler, Gülün Babası Kim, Aşk ve Zafer, Aydınlık Kapı

 
GARİP AKIMI(I.YENİ) İÇİN TIKLAYINIZ!!!

 

 

İSLAMİ DÖNEM İLK DİL VE EDEBİYAT ÜRÜNLERİ
TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERİ