Türk Edebiyatında Roman

Birçok edebi türde olduğu gibi bu türün de Türk edebiyatına girmesi Tanzimat Dönemi ile olmuştur. Tanzimat ile birlikte edebiyatın da Batı’ya yöneldiği bu dönemde ilk roman denemelerimiz Batı’dan yapılan tercümelerle olmuştur. Türk edebiyatında ilk çeviri roman Yusuf Kamil Paşa’nın Telemak adlı eseridir. Yazar eseri Fransız yazar Fenelon’dan tercüme etmiştir. Türk edebiyatında ilk yerli roman ise Şemsettin Sami’nin Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat adlı eseridir. Bunların dışında Türk edebiyatında roman ilkleri şu şekilde listelenebilir:

Türk edebiyatında yazılan ilk edebi roman: İntibah – Namık Kemal

Türk edebiyatında yazılan ilk tarihi roman: Cezmi – Namık Kemal
Türk edebiyatında yazılan ilk yerli roman: Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat- Şemsettin Sami

Türk edebiyatında yazılan ilk realist roman: Araba Sevdası – Recaizade Mahmut Ekrem

Türk edebiyatında yazılan Batı tekniğine uygun ilk modern roman: Mâi ve Siyah – Halit Ziya

Türk edebiyatında yazılan ilk psikolojik roman denemesi: Zehra - Nabizade Nazım

Türk edebiyatında yazılan ilk töre romanı: Sinekli Bakkal- Halide Edip Adıvar

Türk edebiyatında yazılan ilk psikolojik roman: Eylül – Mehmet Rauf

Türk edebiyatında yazılan ilk köy romanı: Karabibik – Nabizade Nazım

Türk edebiyatında yazılan ilk postmodern roman: Tutunamayanlar – Oğuz Atay

 Dünya Edebiyatında Roman

Bilinen en eski anlatım türlerinden olan destan, yüzyıllar ardından gelişerek modern edebiyatta yerini hikâye ve romana bırakmıştır. Dünya edebiyatında ilk roman örneği daha önce verildiği bilinse de dünya edebiyatında ilk modern roman Miguel de Cervantes 16. yüzyılda yazdığı “Don Kişot” adlı eserdir. Bu nedenle dünya edebiyatında ilk roman örneği ve yazarı olarak kabul görürler.