GARİP DIŞINDA YENİLİĞİ SÜRDÜREN ŞİİR(1940-1960)

• Bir yandan Garip hareketinin şairanelikten uzak, süssüz ve özentisiz bir dille şiir yazma ilkesine bağlı kalmışlar bir yandan da kendi kişiliklerinin şiirini sürdürmüşlerdir.
• Şiiri bayağılaştırmadan, lirizmi kaybetmeden yeniliği devam ettirdiler.
• Görüş ve ideolojilerini şiire temel yapmadılar.
• Şiire yeni bir dil, üslup ve bakış açısı getirmeye çalıştılar.
• Kendi tarzlarını değiştirme ve yenileme arayışına girdiler.
• Bireysel bir şiir ortaya koymaya çalıştılar.
• Serbest nazım geleneğini devam ettirdiler.
• Bir kısmı şairaneliğe önem vererek anlam kapalılığına yöneldi.
• Okumuş zümre ile halkın zevkini aynı çatıda birleştirdiler.
• 1960’tan sonra mistik duyguları içeren şiir yazdılar.
• Bazı şairler, Maviciler ve Hisarcılar adı altında bir araya geldiler.
• Maviciler, toplumsal sorunlara ışık tutarken Hisarcılar, Batı’ya karşı milli ve manevi değerleri savundular.

GARİP DIŞINDA YENİLİĞİ SÜRDÜREN ŞAİRLER

FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA(1914-2008)

• Şiir dışındaki hiçbir türle ilgilenmemiştir.
• Hece ölçüyle şiire başladı sonra serbest şiire yönelmiştir.
• İnsanın evren karşısındaki yalnızlığı, günlük yaşam sıkıntılarını, acılarını işlemiştir.
• Lirik, epik, didaktik, felsefi ve toplumcu şiirler yazmıştır.
• Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en uzun soluklu şairidir. 134 şiir kitabı yazmıştır.
• Kendini sürekli yenileyen bir şairidir.
• “Türkçem benim ses bayrağım” diyerek Türkçeye büyük önem vermiştir.
• İçerik ve biçim yönünden sürekli değişim yaşadığı şiirlerinde; bireyselden toplumsala, ulusaldan evrensele; açık anlatımdan kapalı anlatıma, lirik şiirden epik şiire uzanan bir çizgi oluşturmuştur.
• Şiirlerini, “destansı şiirler”, “toplumcu şiirler”, “felsefi lirik şiirler” olarak üç gruba ayırmak mümkündür.
• Şairlerinin ilk yıllarında yayımladığı “Havaya Çizilen Dünya”(1935) adlı şiir kitabında güçlü bir Necip Fazıl etkisi görülür. Bu şiirlerinde âşık tarzının yansımaları vardır.
• Asıl karakterini, serbest ölçüyle yazdığı ve 1940’ta yayımladığı “Çocuk ve Allah” şiir kitabında bulmuştur. Bu şiirlerinde kendine özgü bir şiir üslubu yakalamış; insanın dünya, evren ve toplum içindeki yerini çocuk duyarlılığı ve şaşkınlığıyla dile getirmiştir.
• Başlangıçta soyut konuların ağır bastığı sezgisel şiirler yazarken sonraları akılcı şiirler yazmıştır.
• Vatan sevgisini destansı bir dille ele almış; Kurtuluş Savaşı ve tarihimizdeki diğer önemli savaşlarla ilgili epik, lirik şiirler yazmıştır.
• “Üç Şehitler Destanı” ve “Çakırın Destanı” edebiyatımızdaki önemli yapay destanlardandır.

ESERLERİ

ŞİİR:

• Havaya Çizilen Dünya (1935)
• Çocuk ve Allah (1940)
• Daha (1943)
• Çakırın Destanı (1945)
• Taş Devri (1945)
• Üç Şehitler Destanı (1949)
• Toprak Ana (1950)
• Aç Yazı (1951)
• İstiklal Savaşı- Samsun'dan Ankara'ya (1951)
• İstiklal Savaşı- İnönüler (1951)
• Sivaslı Karınca (1951)
• İstanbul-Fetih Destanı (1953)
• Anıtkabir (1953)
• Asu (1955)
• Delice Böcek (1957)
• Batı Acısı (1958)
• Mevlana'da Olmak (Gezi) (1958)
• Hoo'lar (1960)
• Özgürlük Alanı (1960)
• Cezayir Türküsü (Fransızca, İngilizce ve Arapça çevirileriyle birlikte, 1961)
• Aylam (1962)
• Türk Olmak (1963)
• Yedi Memetler (1964)
• Çanakkale Destanı (1965)
• Dışarıdan Gazel (1965)
• Kazmalama (1965)
• Yeryağ (1965)
• Vietnam Savaşımız (İngilizcesiyle, 1966)
• Kubilay Destanı (1968)
• Haydi (1968)
• 19 Mayıs Destanı (1969)
• Vietnam Körü (destan-oyun) (1970)
• Hiroşima (Fransızca,İngilizce çevirileriyle, 1970)
• Malazgirt Ululaması (1971)
• Kınalı Kuzu Ağıdı (1972)
• Gazi Mustafa Kemal Atatürk (1973)
• Horoz (1977)
• Hollandalı Dörtlükler (1977)
• Çukurova Koçaklaması (1979)
• Nötron Bombası (1981)
• Yunus Emre'de Olmak (1981)
• Çıplak (1981)
• İlk Yapıtla 50 Yıl Sonrakiler (1985)
• Uzaklarda Giyinmek (1990)
• Dildeki Bilgisayar (1992)

ÖDÜLLERİ

• 1946 CHP Şiir Yarışması üçüncülüğü
• 1956 Yeditepe Şiir Armağanı Asu kitabıyla
• 1958 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü Delice Böcek kitabıyla
• 1966 Milli Talebe Federasyonu Turhan Emeksiz Şiir Armağanı Delice Böcek ile
• 1977 Sedat Simavi Vakfı Ödülü'nü Peride Celal ile bölüştü, Horoz şiir kitabıyla
• 1967 International Poetry Forum (Uluslararası Şiir Forumu, Pittsburg
  Amerika) tarafından "En İyi Türk Şairi" seçildi
• 1974 Struga (Yugoslavya) Şiir Festivalleri'nde Altın Çelenk ödülü

BEHÇET NECATİGİL(1916-1979)

• Hem hece hem serbest ölçüyle şiirler yazmıştır.
• Edebiyatımızda “evler şairi” olarak tanınmıştır.
• Şiirlerinde orta halli bir insanın başından geçen olayları, sevinç ve üzüntüleri anlatmıştır.
• Ev, aile, yakın çevre, dış dünya başta olmak üzere yasak aşklar, bunalım, ölüm, yokluk gibi temaları işlemiştir.
• İlk kitapları “Kapalı Çarşı” , “Çevre” ve “Evlerde” yalın bir dille yazdığı şiirleri yer alır. Bu şiirlerde divan ve halk şiirinin yansımaları görülür.
• “Yaz Dönemeci” kitabında günlük dilden ustaca yararlanmış, sonraki şiirlerinde iç dünyasından yansımalar, hüzün, karamsarlık ve tedirginliklerle dolu lirik şiirler vermiştir.
• Toplumcu gerçekçi bir anlayışla yazdığı şiirlerinin yanında bireysel ve psikolojik, metafizik temaları işlediği şiirleri de önemlidir.
• “Gizli Sevda”, “ Solgun Bir Gül Oluyor Dokununca” şiirleri ünlüdür.
• “Eski Toprak” şiiriyle Yedi Tepe Şiir Ödülü’nü, “Yaz Dönemi” şiiriyle TDK Şiir Ödülü’nü almıştır.

ESERLERİ:

ŞİİR: Kapalı Çarşı, Çevre, Evler, Eski Toprak, Arada, Dar Çağ, Yaz Dönemi, Divançe, İki Başına Yürümek, Sevgilerde, Kareler Aklar, Beyler, Söyleriz, Zebra, Encam

Radyo Oyunları: Yıldızlara Bakmak, Gece Aş Evi, Üç Turunçlar, Pencere

Araştırma: Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü, Küçük Mitoloji Sözlüğü

CAHİT KÜLEBİ (1917 – 1997)

• Cahit Külebi, 1917’de Tokat’ın Zile ilçesinin Çeltek köyünde doğdu, 20 Haziran 1997 yılında Ankara’da hayata gözlerini kapadı.
• Şiir, hatıra, deneme türlerinde eser veren sanatçının ilk şiirleri 1938’de Gençlik dergisinde Nazmi Cahit takma adıyla yayımlanmıştır. Diğer şiirleri de Varlık, Sokak, İnsan, Türk Dili, Yaratış, Kültür Dünyası gibi dergilerde çıkmış, 1946’da ise şiir kitabı “Adamın Biri” yayımlanmıştır.
• Karacaoğlan’ı andıran duru ve akıcı bir Türkçeyle şiirler yazmış,  Anadolu manzaralarını işlediği şiirleriyle memleketçi şiirimize yeni bir soluk getirmiştir.
• İlk şiirlerini hece ölçüsüyle yazmış ancak ahenk sağlamak için uyakları kullanmaktan vazgeçmeyerek serbest şiire yönelmiştir. Yarım uyağı ve iç sesi şiirlerinde sıkça kullanmıştır.
• Doğduğu topraklara duyduğu özlemi, çocukluk hatıralarını, memleket manzaralarını aşkı, sevdayı şiirlerinde işlemiştir. Hemen hemen bütün şiirlerinde yoksulluk temasını ele almış, ara sıra da şiirlerinde karamsar ve güvensiz bir insanın hislerine yer vermiştir.
• Cahit Külebi’nin şiirlerini temalarına göre memleket şiirleri, aşk şiirleri, destanlar olmak üzere üç başlık altında inceleyebiliriz.
• Yeni romantik olarak adlandırılmış ancak toplum ve gerçeğe bağlı kalmıştır. Son şiirleriyle yeni bir söyleyiş tarzına yönelmiştir.
• Üsluba önem vererek söyleyişinde titiz davranmış, oluşturduğu güzel betimlemelerle de kendine has bir şiir dili oluşturmuştur.
• “Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda” adlı şiir kitabındaki şiirleri “Atatürk Oratoryosu” ismiyle Nevit Kodallı tarafından bestelenmiştir.
• "Yeşeren Otlar" adlı şiir kitabıyla TDK EdebiyatÖdülü'nü(1955), "Yangın" adlı kitabıyla Yeditepe Şiir Ödülü'nü kazanmıştır. 

ESERLERİ

Şiir:  Adamın Biri, Atatürk Kurtuluş Savaşında, Yeşeren Otlar, Şiirler, Türk Mavisi, Sıkıntı ve Umut, Yangın, Güz Türküleri, Bütün Şiirleri, Güzel Yurdum, Zerdali Ağacı, Kamyonlar Kavun Taşır, Biz Biliriz Bizim İşlerimizi, Herkesin Bir Derdi Var, Ekin’in Göz Yaşları

Anı: İçi Sevda Dolu Yolculuk

Düzyazı: Şiir Her Zaman, Ece’nin Günlüğü

SABAHATTİN KUDRET AKSAL (1920 – 1993)

• Şiir ve öyküleriyle tanınır. Biçimi oldukça önemser.
• Garipçilerden etkilendiği ve yaşama sevincini ilk şiirlerinden sonra, insanın evrendeki yerini, değerini aramaya çabaladığı felsefi düşünceleri içinde barındıran bir şiire yönelmiştir.
• Hikâyelerinde çocukluk ve gençlik anılarını, yaşamın tekdüzeliğini ele alır. Hikâyelerinde psikolojik gözlemler ön plandadır.

ESERLERİ

Şiir: Şarkılı Kahve, Gün Işığı, Duru Gök, Eşik, Bir Sabah Uyanmak, Elinle, Çizgi, Zamanlar, Bir Zaman Düşü, Buluşma, Batık Kent

Öykü: Gazoz Ağacı, Yaralı Hayvan

Oyun: Evin Üzerindeki Bulut, Şakacı, Bir Odada Üç Ayna, Tersine Dönen şemsiye, Kahvede Şenlik Var, Kral Üşümesi, Önemli Adam, Bay Hiç, Bir Dalda Üç Ayna

Deneme: Geçmişle Gelecek

ÖZDEMİR ASAF(1923-1981)

• Şiirlerini döneminden ayrı bir dil ve biçimde yazmıştır.
• Dize sayısını çoğu zaman en aza indirmiştir. Şiirlerinde imajsız, anlamsız, yer yer ironik söyleyişe özen göstermiştir. Şiirlerinde sen-ben ikilemini ele almıştır.
• Yaşadıklarını, çevresindeki olayları soyutlaştırarak düşünce planına aktarmıştır.

ESERLERİ

Şiir: Dünya kaçtı Gözüme, Sen Sen Sen, Bir Kapı Önünde, Benden Sonra Mutluluk, Nasılsın, Yalnızlık Paylaşılmaz, Çiçekleri Yemeyin, Yumuşaklıklar Değil

Düzyazı: Ça, Yuvarlağın Köşeleri

Hikâye: Dün Yağmur Yağacak

BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU (1913-1975)

* Ressam, şair ve akademisyendir.

* Şiirlerinde biçim, ölçü, uyak kaygısı taşımamıştır. Şiilerini doğal, akıcı bir üslupla yazmıştır. Şiirlerinin sosyal içeriği de vardır. Anadolu insanının yoksul yaşamını anlatmıştır.

* Türk nakış ve kilim ve oyma sanatlarının desenlerini resimlerinde kullandığı gibi; türkü, ninni, bilmece deyim ve deyişlerini de şiirlerinde kullandı.

ESERLERİ:
ŞİİR: Karadut, Yardana Mektuplar, Dol Kara Bakır Dol, Yaşadığım Aşklar, Tuz, Üçü Birden, Dördü Birden, Yaşadım

Düzyazı: Canım Anadolu, Tezek, Delifişek

CEYHUN ATUF KANSU(1919-1978)

• Asıl mesleği doktorluk olması nedeniyle Anadolu’nun birçok yerinde bulunmuştur.
• Başlangıçta halk şiiri geleneğine bağlı olan şair, 1940’lı yıllardan sonra serbest şiirler yazmıştır.
• Toplumcu şiir anlayışı, Marksist anlayışı benimsemiştir.
• Anadolu’nun mahalli rengini, sıkıntılarını, hasta çocuklarını, mutsuz insanlarını anlattı.

ESERLERİ

Şiir: Bir Çocuk Bahçesinde, Bağbozumu Sofrası, Çocuklar Gemisi, Yanık Hava, Haziran Defteri, Yurdumdan, Bağımsızlık Gülü, Sakarya Meydan Savaşı, Buğday Kadın Gül ve Gökyüzü, Devrimcinin Takvimi

Düzyazı: Ya Bağımsızlık Ya Ölüm, Köy Öğretmenine Mektuplar, Atatürk ve Kurtuluş Savaşı, Balım Kız Dalım Oğul, Halk Önderi Atatürk, Cumhuriyet Ağacı, Sevgi Elması

 MAVİCİLER İÇİN TIKLAYINIZ!!!